EY’ın Eurelectric iş birliğiyle hazırladığı e-mobilite raporu, elektrikli araç (EV) satışlarının 2030 yılına kadar en yüksek düzeye ulaşarak başka araç alternatiflerini geride bırakacağını gösteriyor.

Öngörülere nazaran; 2030 yılına kadar Avrupa’da 75 milyondan fazla elektrikli araç olabilir. Lakin elektrikli araçların yaygınlaşmasını teşvik etmek için araba üreticilerinin,  uygun fiyatlı ve orta segment araba modellerinin menzilini ve kullanılabilirliğini güzelleştirmesi gerekiyor. 

Uluslararası danışmanlık, kontrol ve vergi hizmetleri şirketi EY (Ernst & Young), Eurelectric iş birliğiyle  e-mobilite raporunu yayımladı. Rapora nazaran, global çapta elektrikli araç satışları satılan tüm araçların %16’sını oluşturuyor. 2023 yılında 14,1 milyon yeni elektrikli aracın yollara çıktığı ve toplam stoğun 40 milyonun üzerine çıktığı görülüyor. Avrupa’da ise satılan 5 arabadan 1’i artık elektrikli. Lakin elektrikli araçların yaygınlaşmasını teşvik etmek için araba üreticilerinin, uygun fiyatlı ve orta segment araba modellerinin menzilini ve kullanılabilirliğini artırması gerekiyor. 

Bununla birlikte raporda, 2022 yılındaki epeyce yüksek fiyat artışlarının akabinde, batarya maliyetlerinin düşüş göstermesiyle elektrikli araç satış sayılarının olumlu istikamette etkilendiği belirtiliyor. 2030 yılına gelindiğinde, ölçeklendirilmiş üretim, inovasyon ve gelişen ikinci el elektrikli araç pazarı sayesinde alıcılar için daha uygun fiyatlı modellerle Avrupa’da yaklaşık 75 milyon elektrikli aracın yollarda olacağı iddia ediliyor. 

Avrupa’da 5 araçtan biri elektrikli

Avrupa’da 2023 yılında satılan yeni araçlar ortasında 5 arabadan birinin bataryalı elektrikli araçlar (BEV) ve şarjlı hibrit elektrikli araçlar (PHEV) olduğu görülüyor. (Ocak ve Kasım ayları ortasında satışlar %25 artarak tüm araç satışlarının %23’ünü oluşturdu. 2022 yılında ise bu oran %21’in biraz üzerindeydi. 2030 yılına kadar elektrikli araç satışlarının başka tüm alternatiflerini geride bırakacağı öngörülüyor.

Avrupa’da sıfır emisyonlu ağır hizmet araçlarının (eHDV) satışları artıyor

Elektrikli araçlara olan talebin yanı sıra elektrikli ağır hizmet araçlarına da talep artıyor. Avrupa’da kamyonet satışlarının %7’sinden fazlası artık elektrikli, elektrikli kamyonlar ise 2022’de yalnızca %0,4 olan pazarın %1,5’ini temsil ediyor. Elektrikli otobüs satışları bilhassa Fransa, İspanya ve Almanya’daki büyüme ile pazarın %14’üne yükseldi.  

Bununla birlikte AB, HDV’lere yönelik karbon emisyon standartlarına nazaran HDV’lerden kaynaklanan egzoz emisyonlarını 2030 yılına kadar %45, 2035 yılına kadar %65 ve 2040 yılına kadar %90 oranında azaltmayı hedefliyor. Bu gayelere ulaşılabilmesi için eHDV’lerin süratle yaygınlaştırılması büyük kıymet taşıyor.

Mobilite altyapısı gelişmeye devam ediyor

Hızlı şarj aygıtlarının kamusal ağının genişlemesi elektrikli araçların yaygın bir halde benimsenmesini sağlıyor. Avrupa’da konut dışı alanlarda şarj noktalarının sayısı 2022 yılında yaklaşık 530.000 iken, 2023 yılında artarak 744.000’e yükseldi. Buna ek olarak, süratli ve ultra süratli gerçek akım (DC) şarj aygıtlarının piyasaya sürülmesi de hızlanarak %77 oranında artışla sayıca 100.000’in üzerine çıktı; alternatif akım (AC) şarj aygıtlarının sayısı ise %36 arttı. Batarya teknolojisindeki ilerlemeler, süratli şarj aygıtlarının beş yıl öncesine nazaran 10 kat daha yüksek bir güce sahip olduğu manasına geliyor. Sonuç olarak, menzil derdi ve yüksek ön maliyetlerle birlikte müşterilerin en büyük telaşlarından biri olan şarj müddetlerinin de değerli ölçüde azaldığı gözlemleniyor.

Mobilite kesiminde en değerli ögelerden birinin “veri” olduğu görülüyor

Elektrikli araç satışları dünya çapında süratle artarken, e-mobilite ekosisteminde yeni bir zorluk ortaya çıkıyor: bilgilerin toplanarak birlikte çalışabilirliği. Geleceğin elektrikli araç ekosisteminde, dataların birlikte mana söz etmesi, elektrikli araçların yaygınlaşmasını destekleyen hizmetleri ve tesisleri mümkün kılmak için paydaşlar ortasında iş birliğini teşvik edecek. Üç temel e-mobilite faaliyet alanı olan şarj istasyonlarının optimizasyonu, akıllı şebeke entegrasyonu, şarj tecrübesi uygunlaştırılması kapsamında paydaşlar ortasındaki bilgi transferi dataların birlikte çalışabilirliği için kritik ehemmiyete sahip.

Elektrikli araç ekosisteminde her araç data üretiyor. Lakin bu bilgilerin birden fazla günümüzde  otomobil üreticileri için rekabet avantajı kaybı ve kapalılık riskleri konusundaki telaşlar üzere nedenlerle paylaşılamıyor. Bu durum tüm e-mobilite verimliliğini olumsuz etkilerken, bu alandaki hizmetlerin optimize edilmesine ve KONUT kullanıcılarının tecrübelerinin güzelleştirilmesine de mani oluyor. Bu data kilidinin kırılması, e-mobilite dalının hızlanması ve Avrupa’nın kitlesel pazar tüketicilerine ulaşması açısından ehemmiyet taşıyor. 

Dijitalleşmenin, açık bilgi erişimi ve transferi yoluyla farklı ekosistemlerin entegrasyonunu sağlayan kritik bir öge olduğunu dikkate alırsak, e-mobilite ekosisteminde de elektrikli araç şarj altyapısının, iki istikametli güç akışına müsaade veren akıllı şebeke teknolojisinin ve elektrikli araç sahipliğinin kolay ve esnek hale gelecek biçimde dijital hizmetlerle desteklenmesi gerekiyor. Örneğin, dijital teknoloji sayesinde şarj istasyonu operatörleri, şarj altyapısının nereye kurulacağı ve nasıl işletileceği konusunda daha düzgün kararlar almak için şebeke operatörlerinden ilişki kapasitelerine ait daha detaylı bilgiler alabilecek. 

Sektördeki ivmenin sürdürülmesi ve elektrikli araç şoförlerinin ilgisinin yüksek tutulması isteniyorsa, kusursuz bir müşteri tecrübesi için her bir adımın yapılandırılması gerekiyor. Satın alma yahut kiralamadan elektrikli araç kullanımı ve idaresine, kullanım ömrü sonunda hizmetten çıkarmaya kadar problemsiz bir tecrübe sunulması konusunda başarılı olunursa, geleceğin dijital e-mobilite ekosistemi büsbütün temaslı, entegre ve birlikte çalışabilir hale gelecektir. 

EY Türkiye Mobilite Sektör Lideri ve Vergi Bölümü Şirket Ortağı Serdar Altay, e-mobilite raporu ile ilgili değerlendirmesinde şunları söyledi: 

“İlgili raporumuza nazaran, 2023 yılında global çapta 14,1 milyon yeni elektrikli aracın kullanılmaya başlandığı görülüyor. Avrupa’da ise satılan her 5 arabadan 1 adedinin elektrikli araç olduğu gözlemleniyor. 2030 yılına kadar Avrupa’da yollarında 75 milyondan fazla elektrikli araç olacağı öngörülüyor. Bununla birlikte, AB’nin otomotiv kesimini karbonsuzlaştırmaya yönelik stratejilerinin 2040 yılına kadar ulaşımda elektrikli araç kullanımını artırması bekleniyor. Lakin bu maksada ulaşılabilmesi için; stratejik altyapı planlaması, maliyet tasarrufu, esneklik, teşviklerin artırılması  ve gelişmiş şarj kapasitesi üzere gelişmelerin ekosisteme entegre edilmesi yararlı olacaktır. Zira, Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) datalarına nazaran araba satışları 2024 Mart ayında geçen yılın tıpkı ayına nazaran %5,2 düşüşle 1,03 milyon adet oldu. Elektrikli araba satışları ise %11,3 düşüşle 134 bin adede geriledi. Elektrikli araçların pazar hissesi da bu düşüşle bir arada %13,9’dan %13’e geriledi. Avrupa’da elektrikli araçlara yönelik teşviklerin birtakım ülkelerde azaltılması yahut kaldırılması satışların düşmesinde en kıymetli etken olarak görülüyor. Öbür taraftan elektrikli araçlardaki fiyat düşüşü sürüyor. Fiyat düşüşünün yanında artan menzil pahaları ve gelişen şarj altyapılarıyla birlikte tekrardan satışların artmaya başlaması bekleniyor. Ayrıca e-mobilite bölümünde üretilen bilgilerin bir ortaya getirilerek manalı hale getirilmesi ve bu bilgilerin bölümün gelişmesi için kullanılması elektrikli araç ekosisteminin gelişmesi ve ilerlemesi için büyük kıymet taşıyor.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı